Ενάμιση χρόνο από την ανάληψη της διακυβέρνησης από τη ΝΔ, η βιομηχανία απουσιάζει ως βασικός παράγοντας διαμόρφωσης του νέου παραγωγικού μοντέλου για τη χώρα, με στόχο τη διπλή μετάβαση προς την κλιματική ουδετερότητα και την τεχνολογική καινοτομία.
Διαχρονικά η βιομηχανική ανάπτυξη αποτελεί αναπόσπαστο δομικό στοιχείο οικονομικής προόδου και ανάπτυξης των σύγχρονων εθνικών οικονομιών. Οι οικονομίες των χωρών στις οποίες η βιομηχανική παραγωγή διατηρεί τον δυναμικό της χαρακτήρα, συγκαταλέγονται σήμερα μεταξύ των πιο προηγμένων του κόσμου. Στο πλαίσιο αυτό και λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαίτερες συνθήκες που δημιουργούνται στο πλαίσιο της 4ης Βιομηχανική Επανάστασης, κατά την περίοδο διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ αναλάβαμε σημαντικές πρωτοβουλίες με σκοπό την δημιουργία των απαραίτητων προϋποθέσεων για την ανάπτυξη ενός εναλλακτικού παραγωγικού μοντέλου. Με την δημιουργία προϊόντων και υπηρεσιών υψηλής προστιθέμενης αξίας και την ενίσχυση του ρόλου των μεταποιητικών επιχειρήσεων, ειδικά των μικρών και μεσαίων. Ειδικότερα προχωρήσαμε:
1. Στην ολοκλήρωση της εκπόνησης του Επιχειρησιακού Σχεδίου για την Ανάπτυξη Επιχειρηματικών Πάρκων. Στο εν λόγω Επιχειρηματικό Σχέδιο, το οποίο εκπονήθηκε για πρώτη φορά, περιλαμβάνονται τεκμηριωμένα μεγέθη ως προς την έκταση των Άτυπων Βιομηχανικών Συγκεντρώσεων, τα ακριβή στοιχεία των εκτάσεων που διαθέτουν θεσμοθετημένες χρήσεις για την εγκατάσταση μεταποιητικής δραστηριότητας και την συνολική έκταση στην οποία έχει αναπτυχτεί βιοτεχνική και βιομηχανική δραστηριότητα. Καταγράφηκαν 415 θεσμοθετημένες περιοχές με βιομηχανικές χρήσεις συνολικής έκτασης 238.390 στρεμμάτων ενώ ακόμα αναδείχθηκαν 181 άτυπες βιομηχανικές συγκεντρώσεις συνολικής έκτασης 298.924 στρεμμάτων). Η εκπόνηση του Επιχειρησιακού Σχεδίου αποσκοπούσε:
Α. Στην ποσοτικοποίηση και ιεράρχηση των αναγκών ανάπτυξης νέων Επιχειρηματικών Πάρκων (ΕΠ) σε ολόκληρη την επικράτεια,
Β. Στην καταγραφή των υφιστάμενων Άτυπων Βιομηχανικών Συγκεντρώσεων (ΑΒΣ) και
Γ. Στην καταγραφή των θεσμοθετημένων Χρήσεων Γης (ΧΓ) που είναι σχετικές με τη βιομηχανία και το χονδρεμπόριο.
Τα ευρήματα και οι προτάσεις του Επιχειρησιακού Σχεδίου αποτέλεσαν το έναυσμα για την ολιστική αντιμετώπιση του ζητήματος και συνέβαλλαν στον καθορισμό των χωροταξικών προτεραιοτήτων της χώρας.
2. Σε συνεργασία με το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, προχωρήσαμε στην αναθεώρηση του Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου για τη Βιομηχανία. Το χρονοδιάγραμμα αναθεώρησης του Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου προέβλεπε την ολοκλήρωσή του εντός της επόμενης διετίας, μέχρι το τέλος του 2020, ενώ στα τέλη Μαρτίου του 2019 είχε ολοκληρωθεί η σύνταξη των τευχών δημοπράτησης και εκκρεμούσε η έγκριση διακήρυξης από το ΥΜΕΠΕΡΑΑ.
3. Προχωρήσαμε σε ρυθμίσεις για τις Άτυπες Βιομηχανικές Συγκεντρώσεις (ΑΒΣ). Για πρώτη φορά, μέσω του Επιχειρησιακού Σχεδίου υπάρχουν αναλυτικά στοιχεία, ως προς την θέση και έκταση των ΑΒΣ. Τα στοιχεία αυτά αποτέλεσαν τη βάση στοχευμένων παρεμβάσεων για την εξυγίανση των ΑΒΣ και τον μετασχηματισμό τους σε Επιχειρηματικά Πάρκα (Επιχειρηματικά Πάρκα Εξυγίανσης).
a. Μια τέτοια περίπτωση αποτέλεσε η ΑΒΣ Οινοφύτων, μια από τις μεγαλύτερες της χώρας, όπου λειτουργούν περισσότερες από 1.000 μονάδες βιομηχανικής και βιοτεχνικής δραστηριότητας, με σημαντικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Με τον νόμο (4605/2019 – Άρθρο 11) πέτυχαμε την ολιστική αντιμετώπιση του προβλήματος της άναρχης βιομηχανικής δόμησης στην περιοχή των Οινοφύτων. Με τη συνεργασία των Υπουργείων Οικονομίας και Ανάπτυξης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας, του Δήμου Τανάγρας αλλά και των οικονομικών φορέων της περιοχής, διαμορφώθηκε κατόπιν ευρείας διαβούλευσης μία στρατηγική για την εξυγίανση και την οικονομική ανάπτυξη της περιοχής.
b. Εκπονήθηκε η Μελέτη για την λειτουργική και περιβαλλοντική εξυγίανση της περιοχής Καλοχωρίου Θεσσαλονίκης. Τα πρώτα παραδοτέα της ολοκληρώθηκαν τον Ιούνιο του 2019 και παρουσιάστηκαν στους επιχειρηματικούς φορείς της Θεσσαλονίκης σε εκδήλωση που φιλοξενήθηκε στο ΕΒΕΘ.
4. Χρηματοδοτήσαμε την εκπόνηση Τοπικών Χωρικών Σχεδίων, τα οποία καθορίζουν χρήσεις γης σε τοπικό επίπεδο (άρθρο 7, ν. 4447/2016), και που αποτέλεσαν ένα σημαντικό βήμα για την ενίσχυση της οργανωμένης χωροθέτησης των επιχειρήσεων, ιδίως της βιομηχανίας και της εφοδιαστικής αλυσίδας. Παρείχαμε στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης την δυνατότητα χρηματοδότησης των τοπικών χωρικών σχεδίων από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων με πόρους του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ).
5. Δώσαμε επιπλέον κίνητρα για την ανάπτυξη και λειτουργία Επιχειρηματικών Πάρκων όπως:
5.1 Φορολογικά και οικονομικά. Με στόχο την προώθηση της εγκατάστασης/μετεγκατάστασης επιχειρήσεων σε Επιχειρηματικά Πάρκα, με τη μορφή φοροαπαλλαγών, και δυνατότητα επιχορήγησης των επενδυτικών τους σχεδίων στο πλαίσιο του Αναπτυξιακού Νόμου και επιπλέον μοριοδότηση κατά τη διαδικασία αξιολόγησης σε προσκλήσεις των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων του ΕΣΠΑ.
5.2 Χρηματοδοτικά. Δημιουργήσαμε το Ταμείο Υποδομών ένα σύγχρονο χρηματοδοτικό εργαλείο για τη χρηματοδότηση υποδομών σε Επιχειρηματικά Πάρκα. Ενώ προβλέψαμε ειδική μοριοδότηση σε προγράμματα του ΕΣΠΑ αλλά και του Αναπτυξιακού Νόμου για επενδύσεις εντός Επιχειρηματικών Πάρκων.
5.3 Περιβαλλοντικά – Χωροταξικά. Απλοποιήθηκε σημαντικά η περιβαλλοντική αδειοδότηση των Επιχειρηματικών Πάρκων, αλλά και των επιχειρήσεων που εγκαθίστανται σε αυτά μειώνοντας σημαντικά τους χρόνους ολοκλήρωσης των απαραίτητων διαδικασιών. Προχωρήσαμε σε μεταρρυθμίσεις, όπως η ανάρτηση των δασικών χαρτών σε ποσοστό άνω του 60%, η έκδοση του Προεδρικού Διατάγματος για τις χρήσεις γης, και η προκήρυξη του κτηματολογίου σε ποσοστό 85%.
5.4. Επίσης με πρωτοβουλίες του Υπουργείου Ανάπτυξης νομοθετήθηκαν παρεμβάσεις (ν. 4605/2019 Άρθρα 9, 10 και 99 και ν. 4610/2019, άρθρο 239) που αντιμετώπισαν σημαντικές δυσλειτουργίες ως προς την ανάπτυξη και λειτουργία των ΕΠ. Πιο συγκεκριμένα:
i. Καταργήθηκε η υποχρέωση για ελάχιστο μετοχικό κεφάλαιο κατά την αίτηση ίδρυσης του ΕΠ.
ii. Δόθηκε η δυνατότητα αίτησης ανάπτυξης ΕΠ και σε εταιρείες υπό σύσταση. Με τον τρόπο αυτό δημιουργήθηκε ιδιαίτερο κίνητρο για την ανάληψη πρωτοβουλιών ανάπτυξης ενός ΕΠ, καθώς οι ενδιαφερόμενοι φορείς δεν είναι υποχρεωμένοι να συστήσουν ΑΕ Ειδικού Σκοπού πριν την έγκριση της επένδυσης.
iii. Καταργήθηκε ο αριθμητικός περιορισμός που υπήρχε για τους ΟΤΑ ως προς τη συμμετοχή τους στις ΕΑΝΕΠ.
iv. Μειώθηκαν οι χώροι στάθμευσης με κριτήρια, ακόμα και για τις εγκατεστημένες επιχειρήσεις, όταν ο αναγκαίος αριθμός καλύπτεται και από τις κοινόχρηστες θέσεις.
v. Δόθηκε η δυνατότητα ολοκλήρωσης των έργων υποδομής σε δύο φάσεις και για τα Πάρκα της ΕΤΒΑ καθώς και του ν.2545/1997. Επίσης, δεν υπάρχει πια κανένας περιορισμός αναφορικά με την απαιτούμενη έκταση του πάρκου, αφού αίρεται η προϋπόθεση η έκταση του πάρκου να υπερβαίνει τα 1.000 στρέμματα.
vi. Απαλλάσσονται από την υποχρέωση άδειας εγκατάστασης και επεκτείνονται τα οικονομικά κίνητρα του ν.3982/2011 και στις επιχειρήσεις Εφοδιαστικής που εγκαθίστανται εντός ΕΠ.
vii. Απλοποιείται το σύστημα είσπραξης και απόδοσης της εισφοράς σε χρήμα για τις εγκατεστημένες επιχειρήσεις εντός Επιχειρηματικών Πάρκων. Αντί για είσπραξη μέσω των ΔΟΥ και τις βαριές γραφειοκρατικές διαδικασίες απόδοσης του ποσού, προβλέφθηκε μία ιδιαίτερα ευέλικτη διαδικασία με την καταβολή της εισφοράς απευθείας στην ΕΑΝΕΠ, ώστε να είναι δυνατή η άμεση χρηματοδότηση και έναρξη των απαιτούμενων υποδομών για την λειτουργία του Πάρκου.
viii. Παρατάθηκαν οι προθεσμίες ολοκλήρωσης των έργων υποδομής (δρόμοι, φωτισμός, βιολογικός καθαρισμός κλπ), προκειμένου να αντιμετωπιστούν σημαντικές καθυστερήσεις που οφείλονται στο σύνθετο χαρακτήρα τους.
ix. Δόθηκε για πρώτη φορά η δυνατότητα για τους ιδιοκτήτες ακινήτων εντός Πάρκων να μεταφέρουν το υπόλοιπο του συντελεστή δόμησης από ένα ακίνητο τους σε ένα άλλο, υπό την προϋπόθεση μη υπέρβασης του ποσοστού κάλυψης άνω του 80%.
x. Ορίστηκε σαφώς το όριο κάλυψης (70%) για τις επιχειρήσεις εντός Πάρκων, με αποτέλεσμα να αρθεί η σύγκρουση με το Νέο Οικοδομικό Κανονισμό που προέβλεπε ποσοστό 60%.
xi. Δόθηκε λύση στο θέμα της διπλής χρέωσης τελών από το Δήμο και από την ΕΑΝΕΠ.
xii. Συστήσαμε το Forum Βιομηχανίας το οποίο αποτέλεσε συντονιστικό όργανο για θέματα βιομηχανικής και επιχειρηματικής πολιτικής. Υπήρξε βασικό υποστηρικτικό εργαλείο γαι την επεξεργασία, τη διαμόρφωση και την υποβολή προτάσεων και θέσεων προς την πολιτεία με στόχο την άμεση ανάκαμψη και ανάπτυξη της μεταποιητικής και επιχειρηματικής δραστηριότητας στη χώρα. Σκοπός του ήταν ο συντονισμός όλων των οικονομικών, κοινωνικών και παραγωγικών εταίρων της χώρας που ανέπτυσσαν και υλοποιούσαν δράσεις με στόχο την παραγωγική επανεκκίνηση της μεταποιητικής βιομηχανίας
Όλα τα παραπάνω αποτέλεσαν σημαντικές πτυχές της πολιτικής του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης για την δημιουργία ευνοϊκών προϋποθέσεων ενίσχυσης της βιομηχανικής πολιτικής της χώρας μας προκειμένου να ενισχύσει τη στρατηγική της αυτονομία και να αντιμετωπίσει τις μείζονες προκλήσεις, του μέλλοντος. Σήμερα περισσότερο από ποτέ, μια ισχυρή εθνική οικονομία προϋποθέτει μια ισχυρή και βιώσιμη βιομηχανία. Στο πλαίσιο αυτό πρέπει να συνεχιστούν οι παρεμβάσεις προς την κατεύθυνση της βιώσιμης και δίκαιης ανάπτυξης και αναβάθμισης της θέσης της χώρας με όρους διεθνούς ανταγωνιστικότητας, λαμβάνοντας υπόψη και την νέα Βιομηχανική Στρατηγική για την Ευρώπη (Brussels, 10.3.2020 COM(2020) 102 final) που παρουσίασε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Μάρτιο του 2020.
Επομένως απαιτούνται επιπλέον τομές προκειμένου να αντιμετωπιστούν τις παθογένειες του παρελθόντος, εξαιτίας της άναρχης, αποσπασματικής και άνισης ανάπτυξης. Τομές που θα συμβάλουν στη διαμόρφωση ενός σύγχρονου παραγωγικού μοντέλου.
Ωστόσο μέχρι σήμερα και καθ’ όλη τη διακυβέρνηση της ΝΔ, απουσιάζει πλήρως μια εθνική στρατηγική για την βιομηχανία, ενώ τα όποια θέματα ανακύπτουν αντιμετωπίζονται αποσπασματικά και η ‘’επίλυση τους’’ έχει στόχο την εξυπηρέτηση συγκεκριμένων επιχειρηματικών κέντρων. Ενδεικτικό της αποσπασματικότητας των πολιτικών του Υπουργείου σας, αποτελεί το σχέδιο πρότυπου ‘’Κανονισμού Λειτουργίας‘’ που τέθηκε σε διαβούλευση το προηγούμενο διάστημα. Ενώ θα περίμενε κανείς να ρυθμίζει σημαντικά θέματα λειτουργίας των ΕΠ, αναλώθηκε σε μικροδιευθετήσεις και μικρορυθμίσεις που κάθε άλλο παρά επιλύουν τα προβλήματα των εγκατεστημένων επιχειρήσεων με τους Φορείς Διαχείρισης των Πάρκων.
Επειδή, η βιομηχανία αποτελεί έναν από τους πιο κρίσιμους τομείς της ελληνικής οικονομίας
Επειδή, η βιομηχανία αποτελεί αναπόσπαστο πυλώνα του νέου παραγωγικού μοντέλου ανάπτυξης
Επειδή, επί διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ υλοποιήθηκαν μια σειρά κρίσιμων παρεμβάσεων που ενίσχυσαν την βιομηχανική ανάπτυξης και αντιμετώπισαν χρόνια προβλήματα
Με βάση τα παραπάνω ερωτάται ο κος Υπουργός:
1. Ποιες πρωτοβουλίες προτίθεστε να αναλάβετε προκειμένου η χώρα να αποκτήσει μια εθνική στρατηγική για την βιομηχανία, συμβατή με τις νέες προκλήσεις που θέτει η πράσινη μετάβαση και ο ψηφιακός μετασχηματισμός , σε συνέχεια των πολιτικών που υλοποιήθηκαν από τον ΣΥΡΙΖΑ –ΠΣ κατά την περίοδο της διακυβέρνησής του?
2. Με ποιο τρόπο προτίθεστε να αξιοποιήσετε το Επιχειρησιακό Σχέδιο για την Ανάπτυξη Επιχειρηματικών Πάρκων;
3. Τι μέτρα προτίθεστε να λάβετε για την αξιοποίηση του ανενεργού κτιριακού αποθέματος εντός των βιομηχανικών πάρκων προκειμένου να ενταχθεί και πάλι σε παραγωγική χρήση;
4. Θα προχωρήσετε την αναθεώρηση του Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου για τη Βιομηχανία; Θα προχωρήσετε τη σχετική διακήρυξη του ΥΜΕΠΕΡΑΑ που εκκρεμεί από το 2019;
5. Σε ποιες ενέργειες προτίθεστε να προβείτε για την λειτουργική και περιβαλλοντική εξυγίανση της περιοχής Καλοχωρίου Θεσσαλονίκης;
6. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή το Μάρτιο παρουσίασε την νέα Βιομηχανική Στρατηγική για την Ευρώπη (Brussels, 10.3.2020 COM(2020) 102 final).Πώς αναμένεται να αξιοποιηθεί από την πλευρά του Υπουργείου προκειμένου οι ελληνικές μεταποιητικές επιχειρήσεις να λειτουργήσουν βάσει ενός νέου παραγωγικού προτύπου στο πλαίσιο της διπλής μετάβασης προς την κλιματική ουδετερότητα και την τεχνολογική καινοτομία;
7. Πώς σκοπεύετε να αντιμετωπίσετε τα προβλήματα που προκύπτουν με τις ανταποδοτικές υπηρεσίες, όπως η καθαριότητα και ο οδοφωτισμός, εντός των Οργανωμένων Υποδοχέων Μεταποιητικών και Επιχειρηματικών Δραστηριοτήτων;
8. Τέλος, πώς σκοπεύετε να προχωρήσετε με την κατάρτιση των Κανονισμών Λειτουργίας έτσι ώστε να διασφαλιστούν οι προϋποθέσεις που θα εξασφαλίσουν ένα νέο ενιαίο πλαίσιο αρχών και κανόνων που θα ενισχύει την βιομηχανική συμβίωση, θα αντιμετωπίζονται τα χρόνια προβλήματα διαχείρισης των ΕΠ και θα λειτουργήσει και ως επενδυτικό κίνητρο για την αναβάθμιση των υφισταμένων Επιχειρηματικών Πάρκων αλλά και τη δημιουργία νέων;