Μεγάλη αύξηση παρουσιάζουν οι δημόσιες συμβάσεις μέσω απευθείας αναθέσεων τα έτη 2020 και 2021. Σύμφωνα με πρόσφατα ενυπόγραφα δημοσιεύματα*, το διάστημα 1.1.2020 έως 30.4.2021, επί συνολικού αριθμού 269.900 δημόσιων συμβάσεων, οι 164.040 έγιναν με απευθείας ανάθεση. Για το αναφερόμενο διάστημα, οι δημόσιες συμβάσεις μέσω απευθείας ανάθεσης υπερβαίνουν το 60% του συνόλου των δημοσίων συμβάσεων.
Τα δημοσιεύματα επικαλούνται τα στοιχεία του Κεντρικού Ηλεκτρονικού Μητρώου Δημοσίων Συμβάσεων (ΚΗΜΔΗΣ). Συγκεκριμένα, εκ των 164.040 συμβάσεων με απευθείας ανάθεση, οι 154.780 έγιναν για την κάλυψη πάγιων αναγκών ή την κατασκευή έργων βάσει του άρθρου 118 του ν. 4412/2016 και οι υπόλοιπες 9.260 για την κάλυψη έκτακτων αναγκών λόγω Covid-19. Σχετικά με την κατανομή του 1,894 δισ. ευρώ των απευθείας αναθέσεων, το 1,638 δισ. ευρώ αφορά συμβάσεις βάσει του άρθρου 118 του ν. 4412/2016 και τα 246,1 εκατ. ευρώ στις απευθείας αναθέσεις Covid-19.Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΚΗΜΔΗΣ, εξαιρουμένων των συμβάσεων Covid-19, τον Μάρτιο του 2021 υπεγράφησαν 10.103 συμβάσεις με απευθείας ανάθεση ύψους 94,8 εκατ. ευρώ, έναντι 9.526 συμβάσεων τον Μάρτιο του 2020, συνολικής αξίας 90,5 εκατ. ευρώ.
Επιπλέον, με το Ν. 4782/2021(ΦΕΚ Α 36/9.3.2021) τα ποσά για τις απευθείας αναθέσεις αυξήθηκαν κατά 50% για τις συμβάσεις αγαθών, υπηρεσιών και μελετών και κατά 200% για τα έργα.
Επειδή, η εκτόξευση των δημοσίων συμβάσεων μέσω απευθείας αναθέσεων μπορεί να εγείρει ερωτηματικά για τη διαφάνεια στη διαχείριση του δημόσιου χρήματος,
Επειδή, το νομοθετικό πλαίσιο ευνοεί την αύξηση των απευθείας αναθέσεων στις δημόσιες συμβάσεις,
Επειδή, η χρηστή διαχείριση του δημόσιου χρήματος είναι αδιαπραγμάτευτη προϋπόθεση για την προάσπιση του δημόσιου συμφέροντος, και όπως έχει αναφέρει μέλος της κυβέρνησης «κάθε ευρώ που δαπανούμε είναι μελλοντικοί φόροι».
Ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί:
1. Ισχύουν τα αναφερόμενα στοιχεία των δημοσιευμάτων για την εκτόξευση των δημοσίων συμβάσεων μέσω απευθείας αναθέσεων; Θεωρούν ότι υπάρχει ζήτημα που πρέπει να διερευνηθεί αναφορικά με την μεγάλη αύξηση των απευθείας αναθέσεων στις δημόσιες συμβάσεις από τις αρχές του 2020;
2. Προτίθενται να αντιμετωπίσουν τον ενδεχόμενο κίνδυνο περαιτέρω εκτόξευσης των δημοσίων συμβάσεων μέσω απευθείας αναθέσεων που προκύπτει από τον ν. 4782/2021, ο οποίος διευρύνει κατά 50% τα όρια των απευθείας αναθέσεων, με αλλαγή του κανονιστικού πλαισίου;
3. Σε ποιες ενέργειες, συνολικά, προτίθενται να προβούν για το περιορισμό του φαινομένου της αύξησης των απευθείας αναθέσεων στις δημόσιες συμβάσεις που θέτει ερωτήματα αναφορικά με τη χρηστή διαχείριση του δημοσίου χρήματος και εν γένει του δημόσιου συμφέροντος;