Μεγάλη είναι η ανησυχία του αγροτικού κόσμου στον Βόρειο Έβρο ως προς την διαδικασία που ακολουθείται από την Ελληνική κυβέρνηση για το μέλλον της παροχής νερού στον ποταμό Άρδα από φράγματα της Βουλγαρίας.
Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με το Πρωτόκολλο Νο 2 της διακρατικής συμφωνίας μεταξύ Ελλάδας – Βουλγαρίας (Ν.Δ 4393/1964 (ΦΕΚ 193/Α΄/4-11-64) που υπογράφηκε πριν 60 χρόνια, ως απότοκος πολεμικών αποζημιώσεων για την πραγματοποίηση «Διακανονισμού των εκκρεμών οικονομικών ζητημάτων και ανάπτυξης της οικονομικής συνεργασίας μεταξύ της Ελλάδος και της Βουλγαρίας», υπήρχε η υποχρέωση της Βουλγαρίας να παρέχει νερό στον ποταμό Άρδα.
Η συμφωνία αυτή λήγει στις 9 Ιουλίου 2024 και μέχρι σήμερα δεν έχει γίνει καμία ενημέρωση από την πλευρά της κυβέρνησης για το αν θα συνεχιστεί και με ποιους όρους. Μάλιστα σε σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στο ΓΟΕΒ με πρόσκληση του Περιφερειάρχη και παρουσία των ΔΣ των ΤΟΕΒ το Μάρτιο του 2024 διαφάνηκαν προβλήματα σχετικά με την ανανέωση της σύμβασης και τον κίνδυνο δυσμενέστερων όρων για το καθεστώς άρδευσης που υπήρχε μέχρι τώρα. Το γεγονός αυτό δημιουργεί ανασφάλεια στους αγρότες της περιοχής καθώς βρισκόμαστε στην περίοδο σποράς και δε γνωρίζουν αν θα υπάρχει νερό για την άρδευση των χωραφιών τους ώστε να συνεχιστούν οι δυναμικές καλλιέργειες στον Βόρειο Έβρο.
Με την μέχρι τώρα εφαρμογή της σύμβασης παρέχονται 186 εκατομμύρια κυβικά νερού και αρδεύονται άμεσα 212.000 στρέμματα, ενώ περίπου 100.000 στρέμματα αρδεύονται έμμεσα. Είναι χαρακτηριστικό πως όλα τα αρδευτικά έργα στην περιοχή της Ορεστιάδας έχουν σχεδιαστεί να λειτουργούν στη βάση παροχής υδάτων, αυτής της συμφωνίας. Επιπλέον υπάρχει σημαντική ενίσχυση στον υδροφόρο ορίζοντα όλου του Βόρειου Έβρου και την ύδρευση της περιοχής.
Η καθυστέρηση επίλυσης του θέματος και η έλλειψη ενημέρωσης από την κυβέρνηση δείχνει αδυναμία χειρισμού ενός πολύ σημαντικού θέματος για το μέλλον της πρωτογενούς παραγωγής στον Έβρο. Οι αγροτικοί φορείς προειδοποιούν επανειλημμένως τα τελευταία χρόνια για την έγκαιρη αντιμετώπιση του ζητήματος, αλλά φτάσαμε στο παρά πέντε χωρίς καμία εξέλιξη. Στο Δ’ Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδος-Βουλγαρίας που έγινε την 26η Φεβρουαρίου 2020 στην Αλεξανδρούπολη δεν πάρθηκε καμία απόφαση και μέχρι σήμερα δεν υπάρχει καμία εξέλιξη. Η απουσία απόφασης και οι καθυστερήσεις στη διαπραγμάτευση δημιουργούν μεγάλη ανησυχία όπως εκφράστηκαν και στην συμβολική κατάληψη που πραγματοποίησαν οι αγρότες του Βορείου τμήματος του Έβρου στα γραφεία της Διεύθυνσης Αγροτικής Ανάπτυξης στην Ορεστιάδα στις 5 Απριλίου 2024.
Επειδή η ανανέωση της σύμβασης είναι εθνικής σημασίας
Επειδή η ανησυχία των αγροτών της ΠΕ Έβρου οδηγεί σε κίνδυνο διακοπής συνέχισης δυναμικών καλλιεργειών
Επειδή η διαχείριση των έργων του ΓΟΕΒ και των ΤΟΕΒ της περιοχής εξαρτάται άμεσα από την ανανέωση της συμφωνίας
Επειδή πιθανόν δυσμενέστεροι όροι στην εφαρμογή μιας νέας συμφωνίας θα είναι εις βάρους της αγροτικής παραγωγής και θα συμβάλλει στην αύξηση της ανεργίας και της μετανάστευσης
Επειδή επιπλέον η διοχέτευση νερού στον ποταμό Άρδα συμβάλλει στον εμπλουτισμό και τη λεκάνη απορροής στον υδροβιότοπο του Δέλτα του Έβρου ποταμού με τεράστιο περιβαλλοντικό ενδιαφέρον
Ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί
1. Σε ποιες ενέργειες και με ποιο χρονοδιάγραμμα έχει προβεί η κυβέρνηση για την επαναδιαπραγμάτευση της Ελληνο – Βουλγαρικής Συμφωνίας δεδομένου πως η αγροτική παραγωγή στον Έβρο είναι άμεσα εξαρτημένη από αυτήν;
2. Ποια είναι η πρόταση της Ελληνικής κυβέρνησης για τη διάρκεια και τους όρους μιας νέας Συμφωνίας;
3. Έχει λάβει η κυβέρνηση υπόψη της την Οδηγία Πλαίσιο 2000/60 της ΕΕ για τις αρχές διαχείρισης των υδάτων και την ανάλυση των επιπτώσεων στις ανθρώπινες δραστηριότητες από τη χρήση των υδάτων, γεγονός που θα συμβάλλει στην διαχείριση του ποταμού Άρδα και στη Διαχείριση Κινδύνων Πλημμύρας Λεκάνης Απορροής του ποταμού Έβρου;