Με βάση τις υπ’ αρίθμ.:Δ12α/Γ.Π. οικ./41349/2023 (ΦΕΚ Β’ 2608/21-04-2023) κοινή υπουργική απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων και Φ11321/οικ.104985 (ΦΕΚ Β’ 6856/07.12.2023) κοινή υπουργική απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, τροποποιήθηκε το Πρόγραμμα Οικονομικής Ενίσχυσης Σοβαρής και Βαριάς Νοητικής Υστέρησης.
Σύμφωνα με τις διατάξεις αυτές, μία εκ των προϋποθέσεων λήψης του εν λόγω επιδόματος είναι: α. Να μη λαμβάνουν για την ίδια αιτία, άμεσα ή έμμεσα, καμία οικονομική ενίσχυση με οποιαδήποτε μορφή (σύνταξη, οικονομική ενίσχυση ή άλλου είδους παροχή) από ασφαλιστικό φορέα ή άλλο φορέα της ημεδαπής ή της αλλοδαπής, μεγαλύτερη της κατώτερης αναπηρικής (βασικής) σύνταξης του ΟΓΑ (ΦΕΚ Β’, 353/1998), ήτοι 360€ μηνιαίως, σύμφωνα με το αριθ . Π3α/Φ.32/Γ.Π.94359/17-08-2010 της Γενικής Δ/νσης Πρόνοιας, του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Κατ’ εξαίρεση, από 21-4-2023 και εφεξής τα πρόσωπα που λαμβάνουν ορφανική σύνταξη λόγω θανάτου γονέα δικαιούνται το προνοιακό επίδομα Σοβαρής και Βαριάς Νοητικής Υστέρησης ανεξάρτητα από το ποσό της σύνταξης ή της οικονομικής ενίσχυσης που λαμβάνουν.
Για τη θεμελίωση και διατήρηση του δικαιώματος λήψης της οικονομικής ενίσχυσης λόγω νοητικής υστέρησης, από 1-1-2024, το καθαρό (προ φόρων) καταβλητέο ποσό της σύνταξης που τυχόν λαμβάνει για την ίδια αιτία (νοητική υστέρηση) ο αιτών ή δικαιούχος της οικονομικής ενίσχυσης, δεν θα πρέπει να υπερβαίνει το ποσό των 399,54 ευρώ (387,90*1,030), σύμφωνα με τις διατάξεις της ΚΥΑ αριθ. Φ11321/οικ.104985 (ΦΕΚ Β’ 6856/07.12.2023).
Ως εκ τούτου, άτομα με βαριά αναπηρία και πλήρη ανικανότητα βιοπορισμού και χωρίς άλλα εισοδήματα, ακόμη και για μία μηδαμινή διαφορά της τάξης του ενός ή λίγων ευρώ, αποκλείονται από το εν λόγω προνοιακό επίδομα, όταν το ποσό της σύνταξης που τυχόν λαμβάνουν για την ίδια αιτία (νοητική υστέρηση), υπερβαίνει το ποσό των 399,54 ευρώ. Κατ΄ αυτόν τον τρόπο, τα πρόσωπα αυτά καταδικάζονται σε πλήρη οικονομική ένδεια.
Η διακοπή του εν λόγω επιδόματος, το οποίο δίνεται για την κάλυψη του πρόσθετου κόστους των αναγκών που προκύπτουν από την αναπηρία, δημιουργεί πολύ σοβαρά προβλήματα στην αξιοπρεπή διαβίωση των ατόμων με αναπηρία και των οικογενειών τους, εάν ληφθεί υπόψη η διαχρονική έλλειψη κρατικών υποστηρικτικών δομών και προγραμμάτων στήριξής τους εντός της κοινότητας και το γεγονός ότι είναι πλήρως ανίκανα για εργασία και επομένως για εύρεση άλλων πηγών βιοπορισμού τους.
Επειδή οι δικαιούχοι είναι άτομα που έχουν α) σοβαρή ή βαριά Νοητική Υστέρηση, με ποσοστό αναπηρίας από 80% και άνω (Π.Α. ≥ 80%και δείκτη νοημοσύνης 34 και κάτω (Δ.Ν. ≤ 34)), β) σύνδρομο Down ή άλλα γενετικά σύνδρομα του χρωμοσώματος, με συνοδό σοβαρή ή βαριά νοητική υστέρηση και με ποσοστό αναπηρίας από 80% και άνω (Π.Α. ≥ 80%), γ) διαταραχή αυτιστικού φάσματος ή διάχυτη αναπτυξιακή διαταραχή ή αυτισμό ή σύνδρομο Asperger, με ποσοστό αναπηρίας από 80% και άνω Π.Α. ≥ 80%), δηλαδή άτομα πλήρως ανίκανα για εργασία που χρήζουν μεγάλης φροντίδας και η κατάσταση της υγείας τους απαιτεί μεγάλα έξοδα συντήρησής τους και αξιοπρεπούς διαβίωσής τους.
Επειδή ούτως ή άλλως το κόστος διαβίωσης τα τελευταία χρόνια έχει εκτοξευθεί εξαιτίας της διαρκώς αυξανόμενης ακρίβειας στα βασικά προϊόντα διατροφής, στέγης, μεταφορών και ενέργειας, με αποτέλεσμα το ποσό των 400 περίπου ευρώ να μην επαρκεί αντικειμενικά για να καλύψει οποιαδήποτε ανάγκη ακόμη και απόλυτα υγιών ατόμων,
Επειδή ουσιαστικός σκοπός της οικονομικής αυτής ενίσχυσης είναι η κάλυψη του πρόσθετου κόστους των αναγκών που προκύπτουν από την βαριά αναπηρία τους, το οποίο είναι εξαιρετικά μεγάλο,
Ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί:
1. Τί προτίθενται να πράξουν, ώστε να άρουν αυτή την κατάφωρη αδικία που στερεί από τα άτομα αυτά ακόμη και τα ελάχιστα της αξιοπρεπούς διαβίωσης;
2. Σκοπεύουν να εξετάσουν τη νομοθέτηση της πλήρους αποδέσμευσης του εν λόγω επιδόματος από οποιαδήποτε άλλη οικονομική ενίσχυση που τυχόν λαμβάνουν τα άτομα αυτά από την ίδια αιτία;
3. Μήπως, έστω, προτίθενται να εξετάσουν την αναλογική μείωση του ποσού της οικονομικής αυτής ενίσχυσης, όταν τα άτομα αυτά εισπράττουν κάποιο ποσό από την ίδια αιτία, ώστε να μην αποκλείονται για λίγα ευρώ από την ουσιώδη για αυτά οικονομική ενίσχυση, προκειμένου να καλύπτουν τα πρόσθετα έξοδα που προκύπτουν από την αναπηρία τους;