Η 25η Νοεμβρίου ορίστηκε από τον ΟΗΕ το 1999, ως Παγκόσμια Ημέρα για την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών. Είναι ημέρα αφύπνισης της Κοινωνίας σχετικά με την παγκόσμια αύξηση περιστατικών ενδοοικογενειακής βίας, που τείνει να πάρει και χαρακτήρα πανδημίας, σύμφωνα και με τον ΟΗΕ.
Η βία κατά των γυναικών και των κοριτσιών είναι μια παλιά και παγκόσμια πανδημία.
Η βία κατά των γυναικών λαμβάνει πολλές μορφές, από σωματικές επιθέσεις έως την εμπορία ανθρώπων, από τη σεξουαλική βία μέχρι τον γάμο μικρών κοριτσιών, από ακρωτηριασμό γεννητικών οργάνων μέχρι γυναικοκτονία, κι από την κακοποίηση έως την υποταγή.
Σε όλον τον κόσμο και στην Ελλάδα (10 τραγικά περιστατικά γυναικοκτονιών φέτος) έχουν αυξηθεί σημαντικά οι αναφορές περιστατικών βίας κατά γυναικών και κοριτσιών κατά τη διάρκεια της καραντίνας και των άλλων περιοριστικών μέτρων, τα οποία ανάγκασαν πολλές γυναίκες να παραμείνουν παγιδευμένες στο ίδιο σπίτι με τους καταπιεστές τους. Επίσης, παρουσιάζεται αύξηση κατά 20% των περιστατικών ενδοοικογενειακής βίας στην περίοδο του lockdown, ποσοστό στο οποίο δεν υπολογίζονται τα περιστατικά που δεν καταγγέλλονται.
Επί Κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ δημιουργήθηκε στην Ελληνική Αστυνομία Τμήμα Αντιμετώπισης Ενδοοικογενειακής Βίας (ΠΔ 37/2019 – ΦΕΚ Α 63/23.04.2019). Σήμερα, λειτουργούν μεν γραφεία ενδοοικογενειακής βίας, αλλά ο ρόλος τους είναι επιτελικός και τήρησης στατιστικών δεδομένων. Οι αστυνομικοί δε, που εργάζονται στα εν λόγω γραφεία δεν κάνουν προανάκριση και δεν έρχονται σε επαφή με τα θύματα. Τα τμήματα στεγάζονται στις εκάστοτε Αστυνομικές Διευθύνσεις, ως γραφεία Αντιμετώπισης Ενδοοικογενειακής βίας και υπάγονται στη Διεύθυνση Αστυνόμευσης και όχι στη Διεύθυνση Ασφαλείας της ΕΛΑΣ.
Παρατηρούνται, όμως, και φαινόμενα ανεπάρκειας των Αρχών. Για παράδειγμα, υπήρξε καταγγελία γυναίκας σε κέντρο, η οποία απευθύνθηκε ως θύμα βίας στο αστυνομικό τμήμα, όπου της είπαν ότι δεν μπορούν να την εξυπηρετήσουν λόγω αναστολής των λειτουργιών του τμήματος εξαιτίας της πανδημίας. Ακολούθως χρειάστηκε παρέμβαση και δημοσιοποίηση της καταγγελίας για να παρέμβει το τμήμα για την εξάλειψη της ενδοοικογενειακής βίας της ΓΑΔΑ και έτσι να μπορέσει η γυναίκα τελικά να καταθέσει τη μήνυσή της.
Υπάρχουν, όμως, και όργανα της Αστυνομίας που αναπαράγουν έμφυλα στερεότυπα. Έτσι, συχνά, οι γυναίκες δεν ενημερώνονται για τα δικαιώματά τους, αποτρέπονται από το να καταθέσουν μήνυση με επιχειρήματα του τύπου «τώρα που να μπλέκεις», «μην χαλάς την οικογένειά σου» κ.α. και κυρίως δεν ακολουθείται η αυτόφωρη διαδικασία.
Δεδομένου ότι:
∙ Η βία κατά των γυναικών συνδέεται με ευρύτερα θέματα εξουσίας και ελέγχου στις εξουσιαστικές κοινωνίες μας και αποτελεί πολιτικό ζήτημα.
∙ Η ενδοοικογενειακή βία δεν είναι υπόθεση μόνο των γυναικών. Είναι ένα σοβαρό κοινωνικό ζήτημα και απαιτείται συστράτευση όλων. Απαιτείται συστράτευση και της Aστυνομίας και της Γενικής Γραμματείας Ισότητας των Φύλων.
∙ Η Πολιτεία οφείλει να λάβει μέτρα στήριξης των θυμάτων και δημιουργίας συνθηκών ασφάλειας, ώστε να «ανοίξουν στόματα», πίσω από τις κλειστές πόρτες των σπιτιών και ελέω πανδημίας.
∙ Η ΕΛ.ΑΣ. οφείλει να δραστηριοποιήσει αποτελεσματικά τα ειδικά Τμήματα Αντιμετώπισης Ενδοοικογενειακής Βίας, η δημιουργία των οποίων ξεκίνησε επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ.
∙ Υπάρχει τεράστια έλλειψη σε ανθρώπινο δυναμικό στα αστυνομικά τμήματα.
Ερωτάται ο κ. Υπουργός:
1. Μετά την ίδρυση των τμημάτων ενδοοικογενειακής βίας από το 2019, πως θα λειτουργούν αποτελεσματικά, όχι μόνο στον τομέα τήρησης στατιστικών δεδομένων, αλλά και σε αυτόν της ουσιαστικής παρέμβασης και συμβολής στην επίλυση του σοβαρού αυτού κοινωνικού προβλήματος;
2. Θα έχουν τα τμήματα ενδοοικογενειακής βίας της ΕΛ.ΑΣ. τη σχετική αυτονομία τους, με προσωπικό αποκλειστικής απασχόλησης, ώστε να μπορούν να επιτελέσουν το σοβαρό κοινωνικό έργο τους και να υπηρετήσουν το σκοπό για τον οποίο ιδρύθηκαν;
3. Θα πάρει πρωτοβουλίες το Υπουργείο για περαιτέρω σχετική εκπαίδευση του αστυνομικού δυναμικού, που υπηρετεί στα τμήματα αντιμετώπισης της ενδοοικογενειακής βίας, ώστε να υπάρχουν καλύτερα αποτελέσματα;
4. Ποιος ο αριθμός των αστυνομικών, που μέχρι σήμερα έχουν εκπαιδευτεί κατάλληλα για τα ζητήματα ενδοοικογενειακής βίας;
5. Θα πάρει πρωτοβουλία το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη σε συνεργασία με το Υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής και το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, για προβολή του ρόλου των τμημάτων ενδοοικογενειακής βίας της ΕΛ.ΑΣ., προς ενημέρωση των πολιτών ώστε να ξέρουν που μπορούν να απευθύνονται τα «θύματα»;